|
Nguồn: We Studied the Impact of AI Search on SEO Traffic. Here’s What We Learned – semrush.com Miễn trừ trách nhiệm: Nội dung, kiến thức và phương pháp được trình bày thuộc về tác giả gốc. Do tính chất phát triển nhanh chóng của lĩnh vực AI và SEO, một số thông tin có thể đã lỗi thời hoặc có sự thay đổi kể từ khi bài viết được xuất bản. Người đọc nên tham khảo nguồn gốc và xác minh thông tin trước khi áp dụng vào thực tế. Bản dịch này chỉ mang tính chất tham khảo và chia sẻ kiến thức. |
Một nghiên cứu tìm hiểu tác động của công cụ tìm kiếm AI (bao gồm Google AI Overviews, Google AI Mode, ChatGPT, Claude và Perplexity) đối với lưu lượng truy cập và doanh thu trong ngành marketing số và SEO trong những năm tới đã được Rachel Handley – Biên tập viên tại Semrush tổng hợp. Nghiên cứu được thực hiện dựa trên hơn 500 chủ đề và chủ đề phụ có giá trị cao liên quan đến marketing số và SEO.
Nội dung chính trong bài viết bao gồm:
- Lượng truy cập từ tìm kiếm AI đang vượt qua tìm kiếm truyền thống.
- Giá trị truy cập từ AI cao gấp 4,4 lần so với trước.
- Các trích dẫn từ trang nằm ngoài top kết quả tìm kiếm.
- Những trang web được Google AI Overviews trích dẫn nhiều nhất.
- Các trang web doanh nghiệp chiếm một nửa số liên kết được sử dụng trong ChatGPT.
1. Lượng truy cập từ tìm kiếm AI sẽ vượt qua tìm kiếm truyền thống vào năm 2028
Khi nghiên cứu về tác động của AI Search, nhiều chuyên gia đánh giá rằng, AI Overview đang dần thay đổi “cuộc chơi” SEO.
1.1. Thay đổi về lượng truy cập từ AI Overview
Theo nghiên cứu, các chủ đề liên quan đến Digital Marketing và SEO có thể bắt đầu thu hút nhiều lượng truy cập từ tìm kiếm AI đến website hơn so với tìm kiếm truyền thống vào đầu năm 2028. Điều này có thể phản ánh xu hướng chuyển đổi rộng lớn hơn đối với tất cả các ngành.
Bên cạnh đó, nếu trải nghiệm Google Search mặc định trở thành AI Mode, quá trình chuyển đổi trên có thể diễn ra sớm hơn nhiều. Theo dự đoán, mức độ tương tác với tìm kiếm AI sẽ tăng khi công nghệ AI trở nên quen thuộc và dễ tiếp cận hơn. Qua đó, giảm sự phụ thuộc của người dùng vào kết quả tìm kiếm truyền thống.
Ví dụ: Số người dùng hoạt động hàng tuần của ChatGPT đã tăng gấp 8 lần từ tháng 10/2023 đến tháng 4/2025 và hiện đã vượt 800 triệu người.
Google cũng đã bắt đầu triển khai AI Mode nhằm mang đến cho người dùng trải nghiệm tương tự ChatGPT và thay thế hoàn toàn trang kết quả tìm kiếm truyền thống. AI Overviews (bản tóm tắt do AI tạo ra xuất hiện phía trên kết quả tìm kiếm truyền thống) dần được mở rộng đối với hầu hết các kết quả tìm kiếm.
Qua đó, khi thói quen của người dùng dần thay đổi, nhiều lượt nhấp chuột sẽ chuyển từ tìm kiếm truyền thống sang tìm kiếm AI, kèm với đó là một số lượt nhấp sẽ biến mất hoàn toàn. Nói cách khác, tổng lưu lượng truy cập có thể sẽ giảm ban đầu, sau đó ổn định và từ từ tăng trưởng.
Kết quả này là do tìm kiếm AI mang đến nhiều lợi ích hơn, bao gồm:
- Rút ngắn phễu marketing: Bằng cách cung cấp phần lớn thông tin người dùng cần ngay từ đầu, tìm kiếm AI có thể loại bỏ nhu cầu người dùng phải truy cập nhiều website và trang web khác nhau.
- Hạ thấp tầm quan trọng của liên kết: Tìm kiếm AI không có liên kết đến các thương hiệu hoặc nội dung được tham khảo. Các liên kết xuất hiện thường ít nổi bật hơn so với những liên kết trong tìm kiếm truyền thống.
1.2. Ý nghĩa của sự thay đổi lưu lượng tìm kiếm đối với người làm SEO
Lưu lượng truy cập từ tìm kiếm bằng AI hoàn toàn có khả năng vượt qua tìm kiếm tự nhiên truyền thống trong vòng 2 đến 4 năm tới. Nếu bạn không bắt đầu tối ưu hóa nội dung cho các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) ngay từ bây giờ, đối thủ của bạn có thể nhanh chóng giành vị thế trong kết quả tìm kiếm AI và chiếm lấy phần lớn lượt hiển thị cũng như lượng truy cập tiềm năng.
Dù nền tảng của việc tối ưu hóa cho LLM có nhiều điểm tương đồng với SEO truyền thống, nhưng chúng không hoàn toàn giống nhau.
Bước đầu tiên, bạn cần hiểu rõ mức độ hiện diện của thương hiệu mình trong các kết quả từ LLM. Một cách hiệu quả để theo dõi mức độ hiện diện của bạn so với đối thủ trong môi trường tìm kiếm AI là sử dụng Semrush Enterprise AIO.
Công cụ này sẽ tự động tạo ra các lời nhắc (prompts) phù hợp với từng giai đoạn trong hành trình mua hàng của khách hàng. Sau đó, nó đánh giá khả năng xuất hiện và mức độ được nhắc đến của thương hiệu bạn cũng như của các đối thủ trên các nền tảng AI.
Ví dụ: Một thương hiệu thương mại điện tử chuyên bán tất thể thao có thể nhận được các lời nhắc như: “các thương hiệu tất chạy bộ nam” hoặc “tất tốt nhất cho yoga.”
2. Một lượt truy cập từ AI có giá trị gấp 4,4 lần so với tìm kiếm tự nhiên truyền thống
Tìm kiếm bằng AI đang dần thay thế tìm kiếm tự nhiên truyền thống. Số liệu nghiên cứu cho thấy AI mang lại giá trị gấp 4,4 lần.
2.1. Lượt truy cập từ tìm kiếm AI đang ngày càng phổ biến
Cũng theo dữ liệu từ nghiên cứu, một lượt truy cập đến từ tìm kiếm AI (chẳng hạn như ChatGPT, không tính Google) mang lại giá trị cao hơn gấp 4,4 lần so với lượt truy cập từ tìm kiếm tự nhiên truyền thống nếu xét theo tỷ lệ chuyển đổi.
Khi tìm kiếm AI ngày càng phổ biến và tìm kiếm truyền thống dần suy giảm, nhiều chuyên gia dự đoán rằng các kênh AI sẽ tạo ra giá trị kinh tế tương đương, thậm chí vượt xa so với SEO truyền thống vào cuối năm 2027.
Kết quả tìm kiếm truyền thống (như hiển thị trên Google) và phản hồi từ ChatGPT cho cùng một truy vấn mang lại trải nghiệm rất khác nhau.
Khi một người dùng tìm kiếm bằng AI truy cập vào trang web của bạn, rất có thể họ đã chủ động so sánh các lựa chọn sẵn có, thậm chí đã hiểu rõ điểm mạnh và giá trị mà bạn đang cung cấp. Ngoài ra, phản hồi từ các mô hình AI thường được trình bày như một lời gợi ý mang tính cá nhân, gần gũi như lời giới thiệu truyền miệng. Chính vì thế, chúng có sức ảnh hưởng cảm xúc và khả năng thuyết phục cao hơn.
2.2. Lượt truy cập từ tìm kiếm AI mang lại lợi ích gì?
Người dùng truy cập từ tìm kiếm bằng AI thường có mức độ sẵn sàng hành động cao hơn so với người dùng từ tìm kiếm tự nhiên truyền thống. Vì thế, ngay cả một lượng truy cập nhỏ từ AI cũng có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể trong doanh thu của bạn.
Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội này, bạn cần truyền tải thông điệp giá trị của mình một cách rõ ràng và hiệu quả đến các hệ thống AI. Cụ thể:
- Trình bày thông tin sao cho dễ được trích dẫn hoặc chia nhỏ thành các đoạn logic, súc tích.
- Giữ cho thông điệp thương hiệu nhất quán trên tất cả các kênh truyền thông.
- Đảm bảo thương hiệu xuất hiện tại những nơi mà các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) thường “học” dữ liệu.
- Công bố các dữ liệu có thể đọc được bởi máy để củng cố độ tin cậy.
- Chủ động kiểm soát và xử lý các phản hồi tiêu cực về thương hiệu trên môi trường số.
3. ChatGPT thường trích dẫn các trang nằm ngoài top kết quả tìm kiếm truyền thống
AI Search của ChatGPT thường trích dẫn các trang nằm ngoài top truyền thống, miễn là phù hợp với tìm kiếm từ người dùng.
3.1. AI trích dẫn các trang nằm ngoài top 20
Khi ChatGPT trích dẫn các trang web trong kết quả tìm kiếm, phần lớn các trang này nằm ở vị trí thứ 21 trở đi trong kết quả tìm kiếm tự nhiên truyền thống. Tương tự, các mô hình ngôn ngữ lớn khác như Perplexity hay Google AI cũng thường xuyên trích dẫn những trang không nằm trong top đầu kết quả tìm kiếm.
Tuy nhiên, một số LLM khác lại có xu hướng ưu tiên các trang nằm trong top 1 đến 5 hơn so với các trang ở vị trí 6 đến 20. Điều này cho thấy việc đạt thứ hạng cao trong tìm kiếm truyền thống vẫn có thể giúp nội dung của bạn được các mô hình AI lựa chọn trích dẫn hoặc ít nhất, các yếu tố giúp bạn SEO tốt cũng là những yếu tố cải thiện khả năng hiển thị trên AI.
Dù vậy, dữ liệu của chúng tôi cho thấy: bạn vẫn có thể được LLM trích dẫn ngay cả khi thứ hạng tìm kiếm truyền thống của bạn không cao. Có ba lý do chính giải thích cho kết quả này, bao gồm:
- Thứ nhất: Các hệ thống AI có phạm vi lựa chọn nội dung rộng hơn và họ thường khai thác từ những trang nằm ngoài top 20.
- Thứ hai: Trải nghiệm tìm kiếm bằng AI được thiết kế chủ yếu để cung cấp thông tin cụ thể, thay vì hiển thị toàn bộ trang web như Google truyền thống. Trải nghiệm này cũng cho phép AI tập trung vào những đoạn nội dung ngắn, có giá trị, thay vì đánh giá toàn bộ trải nghiệm của trang (như tốc độ tải hay độ dài bài viết).
- Thứ ba: Các mô hình AI có khả năng hiểu rõ mục đích tìm kiếm của người dùng tốt hơn so với công cụ tìm kiếm truyền thống. Chúng có thể:
- Xử lý ngôn ngữ tự nhiên linh hoạt hơn.
- Tạo ra ngữ cảnh thông qua hội thoại.
- Xây dựng sự hiểu biết về từng người dùng theo thời gian (vượt xa các dữ liệu nhân khẩu học cơ bản).
Nhìn chung, LLMs sẽ tập trung vào việc đưa ra câu trả lời phù hợp nhất cho từng người dùng cụ thể, thay vì chọn kết quả “tốt nhất cho số đông”.
3.2. Lợi ích đối với người làm SEO
Việc đạt thứ hạng cao trong kết quả tìm kiếm truyền thống vẫn có thể giúp bạn được trích dẫn trong ChatGPT và các hệ thống AI khác. Nói cách khác, SEO truyền thống vẫn giữ vai trò quan trọng, ngay cả khi lưu lượng truy cập tự nhiên đang có dấu hiệu suy giảm.
Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy việc đứng top 3 kết quả đầu tiên cho một từ khóa cụ thể không còn quan trọng tuyệt đối trong tìm kiếm bằng AI như trước đây. Các mô hình AI có xu hướng ưu tiên trích dẫn những nội dung phù hợp với nhu cầu cụ thể và khán giả mục tiêu rõ ràng. Do đó, loại nội dung này cần đóng vai trò trọng tâm trong chiến lược nội dung tương lai của bạn.
Từ những thay đổi này, người làm SEO có thể tham khảo các gợi ý chiến lược nội dung như:
- Xây dựng hướng dẫn sản phẩm dành riêng cho từng ngành hoặc phân khúc khách hàng cụ thể.
- Viết blog giải đáp các câu hỏi chuyên sâu, hiếm gặp mà đội ngũ chăm sóc khách hàng thường xuyên nhận được.
Những nội dung mang tính cá nhân hóa và đặc thù như vậy sẽ giúp bạn nổi bật trong thế giới tìm kiếm do AI dẫn dắt.
4. Quora – Trang web được trích dẫn nhiều nhất trong Google AI Overviews
Sự tham gia của Quora – một trong những trang web được trích dẫn nhiều nhất trong Google AI Overviews.
4.1. Những trang web được AI Overviews “ưu ái”
Theo một nghiên cứu về tìm kiếm bằng AI, Quora là trang web được trích dẫn nhiều nhất trong các phần tổng quan của Google AI (Google AI Overviews). Đứng thứ hai sau Quora là Reddit.
Người dùng trên Quora và Reddit thường đặt ra và trả lời những câu hỏi mang tính chuyên sâu, hiếm khi được đề cập ở các nền tảng khác. Chính điều này đã biến hai trang này thành kho thông tin phong phú cho các truy vấn AI mang tính đặc thù cao.
Reddit cũng có thể đạt được hiệu suất tốt nhờ vào mối quan hệ hợp tác giữa Google và Reddit. Trong đó, dữ liệu từ Reddit được sử dụng để huấn luyện các hệ thống của Google. Không những vậy, Reddit còn được hiển thị nổi bật trong một số phần Google AI Overview như một nguồn tham khảo chính.
Biểu đồ dưới đây minh hoạ 20 tên miền được trích dẫn nhiều nhất trong các phần tổng quan AI:
Có thể thấy, Quora và Reddit chiếm ưu thế tuyệt đối, tiếp theo là các trang uy tín khác như LinkedIn, YouTube, The New York Times… Đây đều là những tên miền có mức độ tin cậy cao, đồng thời cũng hoạt động hiệu quả trên kết quả tìm kiếm truyền thống.
Ví dụ: Điển hình là các báo cáo tổng quan tên miền của Travel + Leisure, Good Housekeeping và NerdWallet, đây những thương hiệu không chỉ mạnh về nội dung mà còn có khả năng hiển thị nổi bật trong cả kết quả tìm kiếm lẫn AI.
4.2. Những trang web được “ưu tiên” mang lại lợi ích gì cho SEOer?
Chiến lược tiếp thị trên Quora và Reddit có thể đóng vai trò quan trọng trong tối ưu hoá AI của bạn, vì Google thường xuyên trích dẫn nội dung từ hai nền tảng này. Bên cạnh đó, việc xuất hiện trên các trang web uy tín và phù hợp khác (thông qua kỹ thuật PR số và xây dựng liên kết nhằm tạo ra các trích dẫn thương hiệu) cũng có thể nâng cao khả năng hiển thị của bạn trong kết quả tìm kiếm do AI tạo ra.
Bạn có thể khám phá những nơi có ảnh hưởng lớn nhất để thương hiệu được đề cập đến bằng công cụ Semrush Enterprise AIO. Hai công cụ này sẽ xác định những trang được trích dẫn nhiều nhất liên quan đến truy vấn bạn phân tích, đồng thời đánh dấu xem thương hiệu của bạn có được nhắc đến hay không, và nếu có thì theo chiều hướng tích cực hay tiêu cực.
5. Một nửa số liên kết trong ChatGPT dẫn đến các trang web doanh nghiệp/dịch vụ
Nghiên cứu tác động của AI Search lên lưu lượng truy cập cũng cho thấy một nửa số liên kết trong ChatGPT có dẫn đến các trang web doanh nghiệp/dịch vụ.
5.1. AI có đánh giá cao thông tin từ các trang web doanh nghiệp
Theo nghiên cứu, 50% các liên kết được chèn trong phản hồi của ChatGPT 4o trỏ đến các trang web doanh nghiệp hoặc cung cấp dịch vụ, mặc dù các nền tảng như Quora và Reddit vẫn có hiệu suất cao hơn khi xét riêng từng tên miền.
50% còn lại trong các phần tổng quan AI (AI Overviews) dẫn đến các loại trang khác như: tin tức/truyền thông, blog/nội dung, thương mại điện tử, diễn đàn/cộng đồng, giáo dục, danh bạ/đánh giá, mạng xã hội và cơ quan chính phủ/tổ chức – trong đó mỗi nhóm chỉ chiếm dưới 10%.
Điều này cho thấy:
- Các mô hình ngôn ngữ lớn thường dựa vào chính trang web của bạn để tạo phản hồi khi nói về doanh nghiệp của bạn.
- Trang web doanh nghiệp thường được xem là nguồn cung cấp thông tin theo chủ đề đáng tin cậy trong mắt AI.
5.2. Cần làm gì để nâng cao khả năng hiện diện cho AI?
Trang web của bạn có thể sở hữu tiềm năng lớn để được trích dẫn trong các phản hồi do AI tạo ra. Tuy nhiên, điều đó chỉ trở thành hiện thực khi bạn xây dựng đúng loại nội dung và tối ưu hóa theo chuẩn mô hình ngôn ngữ lớn (LLM). Vậy làm cách nào để trang web xuất hiện trên các nền tảng AI thường xuyên?
Dưới đây là một số gợi ý cốt lõi giúp bạn nâng cao khả năng hiện diện trên các nền tảng AI:
- Ưu tiên chất lượng nội dung: Tương tự như các công cụ tìm kiếm truyền thống, các mô hình AI đánh giá cao những nội dung có giá trị thực sự, cụ thể là nội dung độc đáo, hữu ích, có tính chuyên môn cao và phù hợp với mục đích truy vấn của người dùng.
- Phát triển nội dung đa phương thức (multimodal): Kết hợp nhiều định dạng như văn bản, hình ảnh, âm thanh hoặc video giúp AI có thêm nhiều tín hiệu để phân tích và diễn giải nội dung, từ đó nâng cao khả năng hiển thị trong phản hồi.
- Tối ưu cho NLP (Xử lý ngôn ngữ tự nhiên): Các mô hình AI sử dụng kỹ thuật NLP để hiểu và xử lý nội dung. Vì vậy, hãy sử dụng từ ngữ rõ ràng, cấu trúc bài viết chặt chẽ và triển khai trực tiếp.
- Xuất bản các bài viết mang tính so sánh: Những hướng dẫn so sánh sản phẩm, dịch vụ của bạn với các lựa chọn khác trên thị trường sẽ giúp AI (và người dùng) hiểu rõ điểm khác biệt, đồng thời tăng cơ hội được trích dẫn.
- Đảm bảo khả năng thu thập dữ liệu (crawlability): Trang web của bạn cần được tối ưu để các công cụ tìm kiếm và AI có thể dễ dàng truy cập, thu thập và lập chỉ mục nội dung. Bao gồm cả việc kiểm tra tệp robots.txt, sơ đồ trang (sitemap), tốc độ tải trang và khả năng hiển thị trên thiết bị di động.
|
Tham khảo thêm: |
Trong bối cảnh AI Search đang từng bước định hình lại hành vi tìm kiếm và phân phối lưu lượng truy cập, việc tối ưu hóa nội dung cho các mô hình ngôn ngữ lớn không còn là lựa chọn, mà là điều tất yếu. Những thương hiệu hành động sớm sẽ nắm bắt được lợi thế hiển thị, độ phủ và khả năng chuyển đổi vượt trội. SEONGON luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp với các dịch vụ như SEO tổng thể, giúp doanh nghiệp tiếp cận không ít khách hàng tiềm năng.
