Chat GPT là gì? Cách sử dụng tối ưu cho công việc và học tập

ChatGPT là một trong những chat bot AI mạnh nhất ở thời điểm hiện tại với 2,5 tỷ truy vấn mỗi ngày (Theo Axios). AI này được tạo ra với mục đích chính là tương tác và xử lý các yêu cầu của người dùng dựa trên dữ liệu được huấn luyện sẵn. Nếu bạn đang thắc mắc ChatGPT là gì và tác động thực tế của nó đến đời sống hiện nay, hãy cùng tìm hiểu trong phần tiếp theo.

Nội dung chính của bài viết này bao gồm:

• Giới thiệu chi tiết về ChatGPT.
• Phương pháp huấn luyện ChatGPT.
• Những lợi ích và hạn chế khi sử dụng ChatGPT.
• Hướng dẫn đăng ký và sử dụng ChatGPT cơ bản cho người mới.
• Xã hội chịu tác động của ChatGPT như thế nào.
• So sánh ChatGPT với công cụ AI khác.
• Những lưu ý và câu hỏi thường gặp về công cụ.

1. Chat GPT là gì?

ChatGPT (Chat Generative Pre-training Transformer) là một chương trình trí tuệ nhân tạo dạng chatbot do OpenAI phát triển, ra mắt tháng 11/2022. Công cụ này hoạt động dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn (Large Language Model – LLM).

Hiểu đơn giản là ChatGPT được học một lượng văn bản khổng lồ từ Internet, sách, báo, tài liệu. Thông qua dữ liệu này, ChatGPT phân tích ngữ cảnh, tính xác suất xuất hiện của từ/cụm từ và phản hồi phù hợp với prompt bằng chữ viết hoặc lời nói của người dùng.

Hiện nay, người dùng sử dụng ChatGPT cho nhiều mục đích khác nhau, trong đó phổ biến là:

• Hỗ trợ tìm kiếm thông tin, giải đáp thắc mắc: ChatGPT cung cấp thông tin về tất cả mọi chủ đề xoay quanh đời sống như giáo dục, y tế, khoa học, sức khỏe, làm đẹp,…
• Tạo văn bản/sáng tạo nội dung: AI này có thể tạo ra nhiều loại văn bản khác nhau từ email, bài luận, kịch bản, nội dung mạng xã hội, bài blog, bài báo, mã lập trình,… theo yêu cầu.
• Dịch thuật: ChatGPT có thể dịch ngôn ngữ một cách trôi chảy, trong đó khả năng dịch tiếng Anh được đánh giá cao nhất, tiếp theo nhau là nhóm ngôn ngữ phổ biến như tiếng Tây Ban Nha, tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng Ý, tiếng Trung, tiếng Nhật, tiếng Hàn,…
• Giải bài tập: Giống như một gia sư ảo hay một cuốn sách tham khảo, ChatGPT có thể đưa ra đáp án kèm lời giải cho hầu hết các môn học tuy nhiên, độ chính xác cần được kiểm chứng.
• Lập trình và công nghệ: ChatGPT hỗ trợ viết code, gợi ý thuật toán, phân tích và sửa lỗi lập trình.

1.1. Chat GPT có bao nhiêu phiên bản

Sơ lược lịch sử của ChatGPT (tính đến ngày 07/08/2025):

• 06/2020: GPT-3, phiên bản tiền thân được sử dụng rộng rãi của ChatGPT.
• 11/2022: GPT – 3.5, phiên bản toàn cầu đầu tiên của ChatGPT.
• 03/2023: GPT – 4, phiên bản cho phép người dùng gói Plus có toàn quyền truy cập, cải thiện khả năng lý luận dựa trên bối cảnh, cho phép đa phương thức (văn bản và hình ảnh).
• 2023: DALL-E Image Integration, tính năng tích hợp cho phép tạo hình ảnh bằng văn bản.
• 11/2023: GPTs Platform, người dùng có thể tạo và tối ưu GPT cá nhân để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể.
• 5/2024: GPT-4o, phiên bản nâng cấp nhanh hơn, hiệu quả hơn, hỗ trợ văn bản, hình ảnh và âm thanh.
• 08/2025: GPT-5, phiên bản hàng đầu mặc định cho tất cả người dùng với phản hồi thông minh hơn, nhanh hơn, đa dạng tính năng, chấp nhận định dạng đầu vào, hỗ trợ phân tích dữ liệu, tạo hình ảnh và nghiên cứu sâu, cá nhân hóa trải nghiệm người dùng,…

1.2. Bảng giá của Chat GPT

Ở thời điểm hiện tại (tính đến tháng 9/2025), ChatGPT có 4 gói dịch vụ sau:

2. Phương pháp huấn luyện Chat GPT

OpenAI huấn luyện ChatGPT theo phương pháp Học tăng cường từ phản hồi của người dùng (Reinforcement Learning from Human Feedback). Quá trình huấn luyện cụ thể được được tiến hành như sau:

Bước 1: Thu thập dữ liệu minh họa và huấn luyện có giám sát

Ở bước này, dựa trên một prompt được lấy trong tập dữ liệu, người gán nhãn (labeler) sẽ đóng vai trò như người dùng và trợ lý AI để hỏi và trả lời, tạo ra các đoạn hội thoại mẫu. ChatGPT sẽ học từ các đoạn hội thoại này để đưa ra câu trả lời đúng ngữ cảnh và tự nhiên. Đây được gọi là quá trình tinh chỉnh có giám sát.

Bước 2: Thu thập dữ liệu so sánh và huấn luyện mô hình khen thưởng

Sau khi AI tạo ra nhiều câu trả lời khác nhau cho mỗi một prompt khác nhau, người gán nhãn xem xét và xếp hạng các câu trả lời theo thứ tự từ tốt nhất đến tệ nhất. Dữ liệu chấm điểm này được sử dụng để huấn luyện mô hình khen thưởng (Reward Model) – hệ thống giúp AI xác định câu trả lời nào làm hài lòng con người hơn.

Bước 3: Tái huấn luyện bằng quy tắc thưởng – phạt

Trong phần này, AI sẽ tự tạo câu trả lời cho prompt và dùng tiêu chí chung ở mô hình khen thưởng để làm căn cứ chấm điểm. Lúc này thuật toán PPO (Proximal Policy Optimization) sẽ điều chỉnh các câu trả lời điểm thấp sao cho cải thiện mặt hạn chế, tạo thành một phản hồi tốt. Quá trình này được thực hiện lặp đi lặp lại để tránh việc điều chỉnh đột ngột, khiến phản hồi “lạc đề” so với prompt ban đầu.

3. Lợi ích khi sử dụng Chat GPT

ChatGPT ngày càng được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau nhờ những lợi ích không thể phủ nhận mà AI này mang lại cho người dùng, cụ thể:

• Tự động hóa nhiệm vụ mang tính lặp lại: ChatGPT giúp doanh nghiệp cân đối nguồn lực khi có thể tự đảm nhận các công việc như nhập liệu,xử lý dữ liệu, phân tích cơ bản, lên lịch hẹn, quản lý và phản hồi email,…
• Hỗ trợ học tập: Học sinh, sinh viên có thể dùng ChatGPT để tóm giải đáp và tóm tắt nội dung các môn học, nhận đề bài để ôn luyện,…
• Tiết kiệm thời gian: ChatGPT cung cấp thông tin nhanh chóng và hiệu quả, giúp bạn tiết kiệm đáng kể thời gian tự tìm kiếm dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau.
• Tạo nội dung đa dạng: Chat GPT có thể bắt chước phong cách viết của các nhà văn/tác giả nổi tiếng, duy trì giọng điệu nhất quán trong nội dung, điều chỉnh văn bản phù hợp với các đối tượng người đọc khác nhau.
• Đa dạng nền tảng: ChatGPT tương thích với nhiều thiết bị điện tử khác nhau từ laptop đến smartphone, mang đến trải nghiệm linh hoạt, tiện lợi mọi lúc mọi nơi cho người dùng.
• Tiết kiệm chi phí: Khả năng phản hồi chính xác theo thời gian thực của ChatGPT giảm đáng kể nguồn lực cho các công việc liên quan đến chatbot như chăm sóc khách hàng,…Hơn nữa, bản miễn phí của AI này đảm nhận được hầu hết các nhiệm vụ cơ bản mà người dùng cần.

4. Những hạn chế của Chat GPT

Bên cạnh những lợi ích không thể phủ nhận, ChatGPT cũng tồn tại một số mặt hạn chế:

• Lo ngại về tính chính xác của thông tin: ChatGPT có thể được sử dụng để lan truyền những thông tin sai lệch ở phạm vi siêu rộng, nhất là khi con người tin tưởng vào công cụ này và gần như không kiểm chứng. Có không ít trường hợp người bệnh nghe theo thông tin trên ChatGPT và gặp hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe.
• Lan truyền nội dung độc hại: Những dữ liệu ChatGPT học được tạo ra từ thiên kiến, quan điểm cá nhân của con người. Sẽ rất nguy hại nếu thiên kiến đó liên quan đến phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính, khuyến khích tự tử và các tư duy độc hại khác vì ChatGPT có khả năng tái tạo và khuếch đại thông tin mạnh mẽ.
• Lạm dụng dẫn đến bào mòn tư duy và sáng tạo: Tính tiện dụng của ChatGPT có thể khiến con người trở nên phụ thuộc và “lười suy nghĩ”. Lâu dần, thói quen này làm trồi sụt tư duy phản biện, đánh mất khả năng sáng tạo và diễn đạt cũng như kỹ năng sàng lọc và tìm kiếm thông tin của con người.
• Sự gia tăng của thông tin rác: Khả năng “bịa chuyện” của ChatGPT để lại hàng loạt những nội dung vô thưởng vô phạt. Những nội dung này tiếp tục được lan truyền trên các nền tảng mạng xã hội, diễn đàn hay bất cứ ngóc ngách gây ra tình trạng bão hòa thông tin, ảnh hưởng lớn đến tinh thần của con người do hội chứng FOMO.
• Nguy cơ thay thế một số ngành nghề: Với vốn thông tin khổng lồ cùng khả năng lắp ghép câu chữ ấn tượng, ChatGPT đang đe dọa đến việc làm trong nhiều lĩnh vực khác nhau như chăm sóc khách hàng, thiết kế, viết lách, dịch thuật,…

5. Cách đăng ký tài khoản Chat GPT

Các bước đăng ký tài khoản ChatGPT như sau:

• Bước 1: Truy cập website ChatGPT và chọn đăng ký miễn phí.

• Bước 2: Nhập Email hoặc đăng nhập bằng Google, Microsoft Account, Apple, số điện thoại.

• Bước 3: Nhập prompt để bắt đầu sử dụng ChatGPT.

• Bước 3: Nếu muốn nâng cấp tài khoản, trong giao diện hộp chat, bạn chọn Upgrade your plan/Nâng cấp lên plus.

• Bước 4: Chọn một trong các gói tài khoản Plus/Pro/Business.

• Bước 5: Điền thông tin thanh toán theo yêu cầu và chọn Subscribe.

6. Hướng dẫn sử dụng Chat GPT cơ bản cho người mới

Cách sử dụng ChatGPT cơ bản như sau:

6.1. Sử dụng ChatGPT để trò chuyện, hỏi đáp

Sau khi đăng nhập vào ChatGPT, bạn nhập prompt bằng chữ viết hoặc tải hình ảnh/tệp lên tại ô Hôm nay bạn muốn làm gì? và tiếp tục cuộc hội thoại theo nhu cầu của mình.

Khi muốn dừng chủ đề này và chuyển sang chủ đề khác, bạn chọn mục đoạn chat mới.

6.2. Sử dụng ChatGPT để tạo hình ảnh

Khi muốn tạo hình ảnh từ ChatGPT, bạn chọn mục Thư viện và nhập ý tưởng vào ô Hôm nay bạn muốn làm gì?

6.3. Sử dụng chat GPT để học tập

Trên trang giao diện của ChatGPT, bạn nhấp vào dấu cộng ở đầu thanh tìm kiếm, di chuột đến hạng mục Học hỏi.

Sau đó, nền tảng sẽ đưa ra 3 lựa chọn trong hạng mục Học tập là làm bài tập về nhà, giải thích một chủ đề và tạo bài tập trắc nghiệm. Bạn có thể kết hợp các lựa chọn này để tận dụng tối đa ChatGPT cho việc học của mình.

6.4. Sử dụng ChatGPT để nghiên cứu

Tại thanh tìm kiếm của ChatGPT, bạn nhấp vào dấu cộng và chọn Nghiên cứu chuyên sâu. Tính năng này có giới hạn với phiên bản GPT miễn phí.

6.5. Sử dụng chat GPT để tìm kiếm

Trên thanh tìm kiếm của ChatGPT, bạn nhấp vào dấu cộng, sau đó chọn Thêm và chọn tiếp Tìm kiếm trên mạng. Với tính năng này bạn có thể nhanh chóng tìm kiếm mọi thứ trên internet chỉ từ giao diện của Chat GPT.

7. Những tác động của Chat GPT đến xã hội hiện nay

Chat GPT có tác động sâu rộng đến hầu hết các lĩnh vực trong đời sống, đặc biệt là 3 lĩnh vực sau:

Lĩnh vực giáo dục

• Đối với học sinh, sinh viên hiện nay, ChatGPT đã trở thành một công cụ quen thuộc. Một mặt, AI này cung cấp không gian học tập cá nhân hóa, giải thích những khái niệm phức tạp, đưa ra lời giải cho bài tập của hầu hết các môn học cũng như tạo ra những bài tập phù hợp với trình độ của từng học sinh, tóm tắt tài liệu nghiên cứu,…
• Mặt khác, những thông tin AI mang đến không hoàn toàn chuẩn xác nên có thể dẫn đến tình trạng tiếp thu kiến thức sai lệch. Hơn nữa, khi học sinh, sinh viên phụ thuộc vào AI trong việc thực hành, tư duy sẽ dần trở nên thụ động hơn.

Kinh doanh/việc làm

• ChatGPT hiện tại được sử dụng như một trợ lý ảo tại các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực tiếp thị truyền thông, chăm sóc khách hàng. Người ta ứng dụng ChatGPT trong việc cung cấp dịch vụ 24/7, giải đáp thắc mắc và xử lý yêu cầu của khách hàng. Thậm chí, AI này còn thực hiện các nhiệm vụ phức tạp hơn như phân tích thị trường, gợi ý sản phẩm, sáng tạo nội dung.
• Với sự hữu dụng của mình, ChatGPT đang cải thiện hiệu suất làm việc, thay thế dần những công việc lặp đi lặp lại, giúp tiết kiệm thời gian cho người lao động và nguồn lực cho doanh nghiệp.

Trở thành “bạn” với con người

• Không ít người xây dựng mối quan hệ gần gũi với ChatGPT bằng cách tâm sự với AI này. Nhờ lượng dữ liệu khổng lồ đã được học, ChatGPT dễ dàng đưa ra những câu trả lời nuông chiều cảm xúc và làm hài lòng người dùng.

8. So sánh Chat GPT với công cụ AI khác

Dưới đây là bảng so sánh ChatGPT với các AI chatbot tương tự như Gemini, Claude, Deepseek, Grok,…

9. Sử dụng Chat GPT cần những lưu ý gì?

Để tận dụng ChatGPT một cách hiệu quả và an toàn, bạn nên nhớ:

• Khi sử dụng ChatGPT, bạn cần nằm lòng rằng các phản hồi của AI này không hoàn toàn chính xác và cần được kiểm chứng, đặc biệt là đối với các lĩnh vực chuyên môn đặc thù như pháp luật, y tế.
• Ngoài ra, bạn tuyệt đối tránh tải lên ChatGPT các thông tin cá nhân, giấy tờ tùy thân, thông tin ngân hàng, giấy tờ pháp lý, hồ sơ bệnh án, thông tin khách hàng, nội dung sáng tạo độc quyền,…để tránh dữ liệu cá nhân bị xâm phạm với mục đích xấu.
• Tạo ra prompt cụ thể về bối cảnh, thời gian, mục tiêu,…và kiên nhẫn huấn luyện đến khi ChatGPT hiểu được bạn.

10. Câu hỏi thường gặp về Chat GPT

10.1. ChatGPT có miễn phí không?

Có phiên bản miễn phí với tính năng giới hạn. Ngoài ra, người dùng có thể chọn các phiên bản trả phí (ChatGPT Plus/Pro) để được làm việc với các model mới nhất (GPT-4, GPT-5), nhận phản hồi với tốc độ nhanh và chính xác hơn theo thời gian thực.

10.2. ChatGPT có đáng tin không?

ChatGPT rất giỏi tạo câu trả lời trôi chảy và đúng ngữ cảnh nhưng không phải lúc nào cũng chính xác 100%. Dựa trên thông tin tóm tắt từ ChatGPT, người dùng nên kiểm chứng lại từ các nguồn đáng tin cậy như tài liệu học thuật, sách, báo, tạp chí chuyên ngành,…

10.3. ChatGPT có thể thay thế con người không?

Không. ChatGPT là công cụ hỗ trợ, giúp tiết kiệm thời gian và tăng hiệu suất làm việc nhưng công cụ này không thể thay thế con người trong nhiệm vụ kiểm duyệt, sáng tạo và ra quyết định.

10.4. ChatGPT có an toàn không?

OpenAI có triển khai cơ chế kiểm duyệt cho ChatGPT nhằm mục đích hạn chế nội dung độc hại. Tuy nhiên, người dùng cần phải thận trọng khi chia sẻ thông tin cá nhân, tài chính hoặc dữ liệu nhạy cảm.

10.5. ChatGPT có học được từ người dùng không?

ChatGPT không lưu giữ hội thoại cá nhân để “học thêm” về bạn, nhưng các dữ liệu ẩn danh được tổng hợp để làm cơ sở học tăng cường trong quá trình huấn luyện AI.

10.6. Dữ liệu đầu vào của ChatGPT đến từ đâu?

Chat GPT được huấn luyện từ kho dữ liệu khổng lồ và đa dạng trên Internet, đến từ:

• Sách điện tử và ấn phẩm số hóa của tất cả các lĩnh vực đời sống.
• Các bài báo cáo khoa học, nghiên cứu học thuật, tài liệu chuyên ngành được đăng cập nhật trên Internet.
• Nội dung từ các trang thông tin kiến thức như Wikipedia.
• Nội dung từ các website mở, bài báo, blog, diễn đàn công khai trực tuyến như Quora…
• Nội dung từ các nguồn được cấp quyền sử dụng cho Open AI.
• Các văn bản pháp lý và tài liệu công cộng.

Open AI tiến hành thu thập tất cả các dữ liệu trên, sau đó xử lý và sàng lọc để cung cấp đầu vào huấn luyện mô hình của ChatGPT. Tính tới thời điểm hiện tại, ChatGPT không có khả năng truy cập Internet theo thời gian thực. Do đó, các thông tin AI này cung cấp chỉ giới hạn đến thời điểm cắt dữ liệu huấn luyện.

Thông qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu được ChatGPT là gì cũng như cách ứng dụng AI này theo nhu cầu. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì về ChatGPT nói riêng cũng như AI nói chung, đừng ngần ngại liên hệ SEONGON, đơn vị cung cấp dịch vụ SEO AI MAX chất lượng và hiệu quả.